Factoren die invloed hebben op de bedrijfswaarde
Als we kijken naar de factoren die invloed hebben op de verkoopopbrengst van een onderneming, is werkkapitaal vaak een ondergeschoven kindje. Toch geldt de regel; hoe beter het werkkapitaal management, hoe hoger de koopsom. In dit artikel leggen we uit wat werkkapitaal is, waarom het belangrijk is en hoe u het werkkapitaal zo goed mogelijk kunt managen.
Zoals u in ons vorige artikel kan lezen beïnvloeden tijd, geld en risico de bedrijfswaarde. ‘Geld’ wordt ook beïnvloed door drie elementen:
1. Geïnvesteerd vermogen, bestaande uit:
Operationele vaste activa: alle bedrijfsmiddelen die noodzakelijk zijn voor het maken van de diensten en/of producten en niet bestemd zijn om te verkopen. Denk aan bedrijfspand, machines IT-systemen.
Werkkapitaal: het netto geldbedrag dat noodzakelijkerwijs geïnvesteerd wordt in de productie en verkoop van de diensten en/of producten en juist wel bestemd zijn om te verkopen. Denk aan voorraad, debiteuren en overige vlottende activa verminderd met leverancierskrediet en overlopende passiva.
2. Winstgevendheid
EBITDA, EBIT, nettowinst
3. Groeiverwachtingen
Verandert de omzet en zo ja; hoeveel?
Wat is werkkapitaal?
Werkkapitaal is dus onderdeel van het geïnvesteerde vermogen. Het is kortgezegd ‘het kapitaal dat nodig is om te kunnen werken’. Een gezond werkkapitaal is van belang om op korte termijn de onderneming draaiende te houden en daarbij noodzakelijke uitgaven te kunnen doen. Denk hierbij aan het inkopen van nieuwe voorraden, het betalen van facturen en het uitkeren van salarissen.
Werkkapitaal berekenen
Om het werkkapitaal te berekenen worden de voorraden, de verzonden facturen die uw klanten nog moeten betalen (debiteuren) en andere gelden die u nog tegoed heeft (overige vlottende activa) bij elkaar opgeteld. De facturen die u zelf moet betalen (crediteuren) en overige vlottende passiva (denk aan salarissen, loonbelasting en BTW) moet u van dat totale bedrag aftrekken. Het resultaat is het werkkapitaal.
Werkkapitaal berekenen; de formules
Samengevat berekent u het werkkapitaal aan de hand van de volgende formules:
Werkkapitaal = vlottende activa – vlottende passiva.
Werkkapitaal = (eigen vermogen + voorzieningen + lang vreemd vermogen) – vaste activa.
Hoeveel werkkapitaal heb ik nodig?
De gebruikelijke conclusie is dat het werkkapitaal voldoende is als de uitkomst een positief getal is (boven 0). Een toename van het werkkapitaal krijgt daarmee een positieve stempel. Toch verschilt het vanuit welk perspectief u het bekijkt. Als u een bedrijf koopt wilt u op het moment van overname inderdaad een zo hoog mogelijk werkkapitaal, maar als u een bedrijf verkoopt wilt u juist een zo laag mogelijk werkkapitaal.
Hoeveel werkkapitaal heb ik nodig?
Vanuit waarderingsperspectief is een toename van werkkapitaal negatief. Hoe meer geld in werkkapitaal wordt geïnvesteerd, hoe minder er overblijft om uit te keren aan aandeelhouders. En hoe minder geld er uitgekeerd kan worden, hoe lager de waarde van de onderneming.
Benodigd werkkapitaal bij een bedrijf kopen
Als je een bedrijf koopt is het omgekeerde het geval. Als het werkkapitaal te laag is bij overname moet de koper investeren in het werkkapitaal. Deze extra investering in het werkkapitaal zal de winstgevendheid (veelal) niet verhogen. Het rendement op de investering zal dan lager uitkomen.
Zowel kopers als verkopers hebben daarom baat bij een goede analyse van het werkkapitaal.
Het belang van werkkapitaal management
Werkkapitaal management is erg belangrijk. Toch blijkt uit gesprekken met ondernemers dat de invloed van werkkapitaal op de verkoopopbrengst vaak vergeten wordt. Dit in tegenstelling tot het belang van het investeren in vaste activa, dat vaak helder op het netvlies staat. Over de investering van een nieuwe machine kan maanden worden nagedacht, terwijl de investering in debiteuren en voorraden (werkkapitaal) geen onderdeel is van het dagelijkse beleid. En dat terwijl de investering in het werkkapitaal soms hoger is dan de boekwaarde van de vaste activa. Uiteraard volgt iedere ondernemer de ontwikkeling van de hoogte van het werkkapitaal. Of de uitkomst voor verbetering vatbaar is, wordt vervolgens bepaald door de verandering; niet door de hoogte.
Werkkapitaal uitdrukken in dagen in plaats van euro's
Werkkapitaal kunt u ook uitdrukken in ‘dagen’ in plaats van euro’s. Dat kan met de cash conversion cycle; een matrix die aangeeft hoeveel dagen een bedrijf nodig heeft om aangekochte en geproduceerde goederen om te zetten in cash. Oftewel; de periode tussen de betaling van de inkoopfactuur aan de leverancier en de betaling van de uiteindelijke verkoopfactuur door de klant. De berekening is als volgt:
Cash conversion cycle = (Voorraadwaarde in dagen inkoopwaarde omzet + Debiteurensaldo in dagen omzet) – Crediteuren in dagen inkoopwaarde omzet.
Hoe langer de cach conversion cycle in dagen, hoe meer kapitaal er ‘vastzit’ in de onderneming. Dat kapitaal kan dan niet meer gebruikt worden voor andere doeleinden, zoals het uitkeren van dividend aan aandeelhouders.
Cash Conversion cycle | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 |
---|---|---|---|---|---|
Voorraad in dagen kostprijs omzet |
40 | 41 | 45 | 39 | 44 |
Debiteuren in dagen omzet | 45 | 43 | 28 | 31 | 37 |
Crediteuren in dagen kostprijs omzet | 70 | 64 | 54 | 49 | 62 |
Cash Conversion Cycle in dagen | 70 | 64 | 54 | 49 | 62 |
Werkkapitaal analyse
In tegenstelling tot de veelal stabiele vaste activa, wordt de hoogte van het werkkapitaal beïnvloed door de levertijden van leveranciers, het seizoenspatroon van de omzet en andere factoren. Om die reden moet u de hoogte van het werkkapitaal op maandbasis analyseren, over een periode van meerdere jaren. Alleen op die manier komen fluctuaties en seizoenpatronen helder in beeld. In onderstaande grafiek ziet u de werkkapitaal analyses van een technische groothandel. Hier kunt u zien dat het werkkapitaal erg varieert, zowel in euro als in percentage van de omzet.
Normalisering van het werkkapitaal bij het bepalen van de verkoopprijs
Bij het bepalen van de verkoopprijs onderhandelen partijen vrijwel altijd over welk bedrag het ‘normale’ werkkapitaal is. Is dat het gemiddelde (i.c. €3,8 miljoen), de piek (i.c. €4,8 miljoen) of het dal (i.c. €2,8 miljoen)? De keuze hangt altijd af van de onderhandelingskracht van de partijen. Kopers kunnen het beste uitgaan van de piek, verkopers van het dal en het compromis ligt veelal bij het gemiddelde.
Voordat u start met een verkoopproces, is het verstandig om in beeld te brengen hoe het werkkapitaalverloop is en of u via werkkapitaalmanagement het werkkapitaal structureel kunt verlagen. Bent u juist op zoek naar een bedrijf om over te nemen? Dan is het verstandig om te analyseren of na de overname een deel van de koopsom kan worden gefinancierd door het werkkapitaal te verlagen.
Werkkapitaal in €
Werkkapitaal in % van de omzet
Hoe goed is uw werkkapitaal management?
Wilt u graag een analyse van uw werkkapitaal, zodat u het werkkapitaal kunt optimaliseren in uw voordeel? Neem vandaag nog vrijblijvend contact op met een van onze kantoren. We staan graag voor u klaar.
Contact opnemen“Ik werk graag samen met gepassioneerde ondernemers om het optimale resultaat te realiseren. Het geeft mij energie om hen bij te staan in dit belangrijke en emotionele proces. Bij BrightOrange werken we met een fijn team van professionals, waarin we elkaar goed aanvullen. Daarnaast krijg ik de ruimte om mijn interesses en kwaliteiten dagelijks toe te passen bij het begeleiden van de transacties.”
Persoonlijk feitje:
Padelt graag en draait muziek op feestjes.
Over de auteur
“Ik werk graag samen met gepassioneerde ondernemers om het optimale resultaat te realiseren. Het geeft mij energie om hen bij te staan in dit belangrijke en emotionele proces. Bij BrightOrange werken we met een fijn team van professionals, waarin we elkaar goed aanvullen. Daarnaast krijg ik de ruimte om mijn interesses en kwaliteiten dagelijks toe te passen bij het begeleiden van de transacties.
Heb je vragen aan mij?
+31 6 33 17 57 44
robin@brightorange.nl